Kiedy mówimy o zaburzeniach osobowości oraz ich leczeniu, można spotkać się z terminami, które warto wyjaśnić: | |||
| Diagnoza | Depersonalizacja | Borderline | Przeciwprzeniesienie |
| Psychoza | Mentalizacja | Przeniesienie | |
Przeciwprzeniesienie
stanowi jeden z
kluczowych elementów psychoterapii psychoanalitycznej oraz
psychoanalizy, odnoszący się do techniki pracy terapeuty, analityka.
Terminem tym określane są uczucia, które pacjent i cała sytuacja
leczenia wywołują w terapeucie. Przeciwprzeniesienie może być
definiowane jako zdolność analityka, wynikająca z jego uczuciowości,
inteligencji i wyobraźni, do pomieszczenia całej realności pacjenta.
Słowo „przeciw” w koncepcie przeciwprzeniesienia jest bardzo istotne,
ponieważ wprowadza oddzielność analityka od tego, z czym się
identyfikuje i z czym empatyzuje w doświadczaniu pacjenta.*
Jedną z zasadniczych kwestii w procesie
psychoterapii jest rozpoznanie u danego pacjenta jego wzorców zachowań,
myśli, relacji (patrz: Przeniesienie). Zgodnie z teorią
psychoanalityczną, wzorce te kształtują się od początku życia, zatem
również w tym okresie, kiedy dziecko nie posługuje się mową. Są one
nieświadome i często nie ma możliwości ich zwerbalizowania. Pacjent nie
potrafi opowiedzieć o swoich doświadczeniach z początku życia, ale może
przekazać je analitykowi, terapeucie poprzez uczucia, które w nim
„wywoła”. Badając swoje uczucia, terapeuta uzyskuje dostęp do świata
pacjenta, którego ten nie może opisać słowami.
* Por. M. Kahn, Zmienność istnienia, rozumienia i doświadczania w sytuacji terapeutycznej.